• DARIAH EU
• Dutch; Flemish close

Digitalisering heeft onze samenleving de laatste decennia drastisch veranderd. Er ziin ongekende nieuwe mogelijkheden geschapen voor de wetenschap, de overheid en het culturele leven. Onlangs nog beschreef de Raad voor Cultuur digitalisering als ‘een fundamentele katalysator voor vernieuwing’. Ook onze kenniseconomie is volledig afhankelijk geworden van een zo vrij mogelijk verkeer van digitale gegevens. Grootscheeps gebruik van digitale gegevens kan alleen plaatsvinden als aan heldere randvoorwaarden is voldaan. Door de enorme snelheid van de techniek wordt digitale informatie snel onbruikbaar. Ook ligt manipulatie op de loer en is het voor gebruikers moeilijk te bepalen wat nu ‘echt’ is en wat niet. Behoud van toegankelijkheid en authenticiteit van digitale gegevens krijgen weinig aandacht, omdat ze zich achter de schermen afspelen. Ik noem het wel eens een vorm van ‘corvee’, iets dat onontbeerlijk is, maar waar je geen goede sier kunt maken. Het is daarom zaak om dat corvee zo snel en zo efficiënt mogelijk te organiseren. Dat laatste is precies wat de Nationale Coalitie Digitale Duurzaamheid zich ten doel stelt. Het duurzaam beheer van digitale informatie is een technisch ingewikkeld proces waarvoor veel kennis, expertise en apparatuur nodig is. Lang niet alle instellingen kunnen het zich veroorloven om hiervoor zelf faciliteiten te ontwikkelen. Daarom moet er samengewerkt worden. De NCDD wil als nationale coalitie een gedistribueerd maar samenhangend landelijk netwerk realiseren waarin uiteindelijk voor alle relevante digitale gegevens van de publieke sector een plek zal zijn. Hiervoor moeten niet alleen opslagfaciliteiten beschikbaar zijn, maar vooral ook kennis en menskracht om het beheer goed vorm te kunnen geven. Ook moeten goede afspraken worden gemaakt over de verantwoordelijkheden; wat instellingen zelf moeten doen en welke taken ze in samenwerkingsverbanden vorm kunnen geven. In haar Strategische agenda 2010-2013 geeft de NCDD aan hoe zij dit landelijk dekkend netwerk tot stand wil brengen – met een beperkt aantal organisaties dat als voortrekker optreedt in de eigen sector en dat zeer nauw samenwerkt met alle andere organisaties die de relevante digitale gegevens beheren en ontsluiten. Het plan van de NCDD is een verstandig plan om ervoor te zorgen dat belastinggeld, menskracht en faciliteiten efficiënt gebruikt zullen worden. We zijn ons bewust van de problematiek. Het is nu zaak met zijn allen te werken aan de toekomst van het digitaal geheugen van Nederland.

In deze publicatie geeft het Rathenau Instituut feitelijke informatie over het belang en de betekenis van het Europese onderzoeksbeleid en met name de European Research Area (ERA) voor het wetenschappelijk onderzoek in Nederland.

If we want to share data, the long-term storage of those data in a trustworthy digital archive is an essential condition. Trust is the basis of storing and sharing data. That trust must be present in the various stakeholders involved. Certification of digital archives can make an important contribution to the confidence of these stakeholders in the digital archives. Ten years ago DANS was assigned the task of developing a Seal of Approval for digital data to ensure that archived data can still be found, understood and used in the future. In 2009 this Data Seal of Approval (DSA) was transferred to an international body, the DSA Board, which has managed and further developed the guidelines and the peer review process ever since. The objectives of the DSA are to safeguard data, ensure high quality and guide reliable management of data for the future without requiring implementation of new standards, regulations or heavy investments. The DSA contains 16 guidelines for applying and verifying quality aspects concerning the creation, storage, use and reuse of digital data. Based on feedback from data archives that applied for a DSA and different case studies we have gained some insight into the benefits of DSA. Still, the impact of having the Seal is not easy to measure. Seal holders usually refer to qualitative benefits in the form of increased awareness of the value of their repositories to their communities, funders and publishers. Ten years down the line we can safely state that the Data Seal of Approval has proven its added value. If we try to look five years into the future, what can we expect? There are different developments: a growing interest in DSA among European research infrastructures, the collaboration between DSA and the ISCU World Data System under the umbrella of the RDA (Research Data Alliance) and the European Commission is showing a growing interest in certification services. The success of DSA also provides the challenge to further professionalize the DSA organization in the coming years, this to enable its community to continue to grow.

Dit rapport presenteert de resultaten van een eerste inventarisatie van grootschalige onderzoeksfaciliteiten in Nederland en geeft daarmee een momentopname van het Nederlandse landschap van faciliteiten voor ‘big science’.